Bu Gurur Hepimizin

Türk bilim insanlarımız ilk kez bir Öte-gezegen keşfetti. Son zamanlarda aldığımız en güzel haberlerden biri bu olsa gerek. Artık bizim de bir gezegenimiz var, güneş sisteminin dışında ve bize oldukça uzak bir konumda.

Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesinden dört bilim insanı, Rus ve Japon bilim insanlarıyla ortak yürütülen çalışmanın sonucunda, 212 ışık yılı (1 ışık yılı = yaklaşık 9.5 trilyon kilometre) uzaklıkta ve Jüpiter gezegeni benzeri bir öte-gezegen keşfettiklerini duyurdular. Bu keşif, tarihimizde keşfettiğimiz ilk öte-gezegen olarak kayda geçti. 

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mesut Yılmaz’ın  Astronomy & Astrophysics'te yayınlanan makalesi ile bu güzel haberi duyurdu. 2007 yılında Ankara Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğinde başlattıkları, Türk, Japon ve Rus bilim adamlarından oluşan uluslararası bir proje çerçevesinde sürdürülen "gezegen arama" 10 yıllık çalışmalarının ardından ilk meyvesini verdi.

Son yıllarda TÜBİTAK projesi ile de desteklenen bu çalışma ile Antalya Bakırlıtepe'de bulunan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde 1,5 metre ayna çaplı Rus-Türk Teleskopu ile Japonya Okayama Astrofizik Gözlemevi'nden işbirliği çerçevesinde sağlanan iyodin hücresi aygıtı kullanılarak, çok hassas gözlem ve analizler sonucunda gözlemledikleri yıldızın hareketlerindeki değişim sonucunda keşif gerçekleşti.

Keşfedilen Gezegen ile ilgili küçük bilgiler; 

Ø 1.25 Güneş kütlesinde ve yaklaşık 5 Güneş çapında ve Kırmızı dev yıldız olan HD208897 adlı yıldızın sistemindedir.

Ø HD208897 yıldızı, bize yaklaşık 212 ışık yılı uzaklıktadır.

Ø Keşfedilen gezegen, HD208897 yıldızına yaklaşık 1 astronomik birim uzaklıkta, yani Dünya'nın Güneş'e olan uzaklığı ile eş değer.

Ø Gezegen, Jüpiter gezegenin 1.4 katı büyüklüğünde ve içine yaklaşık 1300’a yakın Dünya sığdırabiliriz.

Ø Keşfedilen gezegen, yıldızı etrafında ki döngüsünü yani bir yılını 353 günde tamamlamaktadır.

Ø Ülkemiz tarihinde ilk keşfettiği gezegen (öte-gezegen)dir.

Ø Keşfedilen gezegen daha adlandırılmadı ve yerli bir isimlendirme bekleniliyor.

Gezegen ismi için birçok isim dolanmaya başladı sosyal medyada. Herkes fikrini dile getirmede özgürdür ama önceliği keşif ekibinin olması gerek diye düşünüyorum. İsim önerisi yapmayacağım çünkü benim için isimden çok keşif önemlidir.

Bu çalışmada emek veren; Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Osman Selam ve Yrd. Doç. Dr. Mesut Yılmaz, Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Varol Keskin ve Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünde doktora öğrencisi olan İbrahim Özavcı’ya bu keşiflerinden ötürü teşekkürlerimi iletiyor ve başarılarının devamını diliyorum.

Kaynak: Bu Gurur Hepimizin... 

Ağustos Ayında Gökyüzünde Şölen Var!

07 Ağustos 2017 Parçalı Ay Tutulması: Bu tutulma Avustralya, Antarktika, Asya, Afrika, Ortadoğu, Avrupa, Güney Amerika’nın doğusu, Pasifik Okyanusu, Hint Okyanusu ve Atlantik Okyanusu’nun güneyinden izlenebilecek. Ülkemizden başlangıcı gözlenemeyecek olan bu tutulma Türkiye Saati ile 18.48’de başlayacak. Tutulma ortası 21.20’de gerçekleştikten sonra tutulma 23.53’te bitecek. Tutulma parçalı olacağı için gökyüzünde Ay’ın tamamı değil %25’lik bir bölümü (alt bölgede) kararacak.

12-13 Ağustos Perseid Meteor Yağmuru :12-13 Ağustos tarihinde gökyüzünde görünecek olan meteor yağmurları, Swift-Tuttle kuyruklu yıldızın ardında kalan bir bulutu sayesinde gözlemlenecek. Dünya’nın Güneş’in etrafında dönmesiyle birlikte yılın her Temmuz aylarında görülen bu meteor yağmurlarının en yoğun görüldüğü zamanlardır. Saatte yaklaşık 150 meteor yağmurunun gözlemlendiği bu gök olayının en heyecan verici kısmı ise teleskop, dürbün gibi bir ekipman olmadan, çıplak gözle gözlemlenebiliyor olmasıdır.

21 Ağustos 2017 Tam Güneş Tutulması: Özellikle ABD’li gökbilimciler tarafından merakla beklenen bu tutulmanın tam tutulma evresi 2 dakika 45 saniye sürecek. Kuzey Amerika, Orta Amerika, Avrupa ve Afrika’nın batısı, Asya’nın doğusu, Pasifik Okyanusu ve Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinden  gözlenebilecek bu tutulma Genel Zaman ile 15:47’de başlayıp 21:04’te son bulacak.